Beynəlxalq Hava Daşımaları qaydalarına əsasən, Hava nəqliyyatı ilə daşınan bütün yüklərin daşınma haqqı, fiziki çəki və qabarit ölçülərindən aslı olaraq hesablanır:⠀
1) fiziki çəki (kg);⠀
2) həcm çəkisi (Vkg).⠀
⠀
Bağlamların qabarit ölçüləri iri olduqda (təyarədə daha çox yer tutduğuna görə) ilk olaraq hər iki (fiziki/həcm) çəki hesablanır, daha sonra göstəricisi daha artıq olan çəki daşınma çəkisi kimi seçilir.⠀
⠀
Təyin olunmuş beynəlxalq qaydalara əsasən həcm çəkisi aşağıdakı kimi hesablanır:⠀
En (cm) x Uzunluq (cm) x Hündürlük (cm)/6000 = Həcm çəkisi (Vkg)⠀
⠀
Daşıma haqqını hesablamaq üçün həcm çəkisi göstəricisi həmin ölkə üzrə 1 kg üçün olan tarifə vurulur.⠀
⠀
CAMEX üzrə hansı şərtlərdə daşıma haqqı həcm çəkisi ilə hesablanır?⠀
⠀
ABŞ: ⠀
Bağlamanın hər hansı bir tərəfinin 1 m-dən (100 cm) artıq olduğu zaman;⠀
Böyük Britaniya və Almaniya: ⠀
Həcm çəkisi fiziki çəkidən 15 kg-dan çox olduğu halda;⠀
Çin:⠀
Həcm çəkisi fiziki çəkidən artıq olduğu halda;⠀
Türkiyə: ⠀
Yalnız fiziki çəki ilə hesablanır (istisna böyük həcmli məhsullar: mebel, iri həcmli yataq tekstil dəstləri və s.);⠀
BƏƏ: ⠀
Yalnız fiziki çəki ilə hesablanır.